Dünya xəbərləri
Hələ orduya çatmamış ölən çağırışçılar-Rusiyadakı son səfərbərlik

Rusiyadakı son səfərbərlikdən sonra müxtəlif şəraitdə və müxtəlif səbəblərdən hələ döyüşlərə göndərilməmiş 17 çağırışçı ölüb
Sibreal-ın (AzadlıqRadiosunun layihəsi) yazdığına görə, səfərbərlik başlayandan indiyədək hələ Ukraynaya çatmamış 17 çağırışçı ölüb. (Rusiyada son səfərbərlik sentyabrın 21-dən başlayıb) Məlum olub ki, ölənlərdən bəzilərinin vəziyyəti toplanma mərkəzlərindəki ağır şərait səbəbindən daha da ağırlaşıb. Digərləri isə qeyri-müəyyən şəraitdə ölüblər.
35 yaşlı Aleksandr Koltun sentyabrın 28-də Bratskdan çağırış komissiyasına könüllü olaraq gedib. Oktyabrın 2-i günortadan sonra Koltun anasına sonuncu dəfə zəng edib və növbəti gecə onun ölüm xəbəri gəlib. Aleksandrın anası Elena Qudo oğlunun hansı şəraitdə, nə səbəbdən öldüyünü hələ də bilmir.
"...Deyirlər ki, Saşa skamyada uzanıb, sonra siqaret çəkməyə gedib - orada xüsusi bir otaq var idi, sonra qayıdıb düz küncdə oturub. O elə orda da tapılıb. Onda xəstəlik var idi, amma o bunun xidmətə mane olmayacağına inanırdı.
Yelena Qudo deyir nə hərbi komissarlıqdan onlara zəng də olub, nə könüllülərə vəd edilən 300 min rubl ödənişdən bir söz deyən olub. Ananın dediyinə görə, 7 min rublla evdən çıxan oğlu oktyabrın 2-də sonuncu dəfə danışanda pulu olmadığını deyib. Oğlu həm də anasına toplanış məntəqəsində naməlum şəxslərin araq satdığını, çağırışçıların çoxlu içki içdiklərini, yemək verilmədiyini, hələ də evdən götürdükləri yeməklə qidalandırlarını deyirmiş.
Ailə dostu Anastasiya Pestovanın dediyinə görə, Aleksandr onlarla danışanda yatmağa yerləri olmadığını, betonun üstündə yatdıqlarını, ac-susuz qaldıqlarını deyirmiş.
Sentyabrın 27-də orduya çağırılan 44 yaşlı Denis Kozlov 3 gün sonra təlim mərkəzindən xərəkdə evlərinə gətirilib.
Anasının sözlərinə görə, oğlu özündə olsa da onu və atasını güclə tanıyıb, oktyabrın 3-də isə onu dəfn ediblər.
"Komissarlıqdan onun dizindəki problemə görə evə göndərildiyini deyiblər. Amma sentyabrın 30-da onu evə gətirəndə qonşuar da gördü ki, onun burnu qırılmışdı, qarnı tam göy rəngdə idi. İnanıram ki, onu çox güclü döyüblər. Amma məndə bir kağız yoxdur ki, bunu sübut edəm..."
Sonra Denisin valideyinlərinə övladlarını başqa bir çağırışçının vurduğunu deyiblər.
Sentyabrın 21-dən bəri Rusiyanın müxtəlif bölgələrindən səfərbər edilmiş ən azı 17 çağırışçının ölümü rəsmən məlum olub.
Sentyabrın 27-də orduya çağırılan 39 yaşlı Sergey Fedoseenko Vladivostokda polis bölməsində ürək tutmasından ölüb.
Elə həmin gün Kabardin-Balkarın Zvezdnı kəndindən səfərbər edilmiş Boris Şavayevin ölüm xəbəri yayılıb. Səfərbərlikdən əvvəl tibbi komissiya onun sağlam olduğunu bildirsə də, komisarlıq çağırışçının xəstəlikdən öldüyü bildirib.
Sentyabrın 27-də də Böyük Novqoroddan olan 44 yaşlı Yeqor Nazarovun intiharı barədə məlumat yayılıb. Dostlarının dediyinə görə, səbəb bir gün əvvəl Nazarova verilən orduya çağırış vərəqəsi olub.
Sentyabrın 28-də Tümen yaxınlığındakı toplanış məntəqəsində səfərbər olunanlardan birinin cəsədi tapılıb. Hüquq-mühafizə orqanları əvvəlcə çağırışçının intihar etməsi barədə xəbər yaysa da sonradan "intihar" məsələsi mətndən çıxarılıb.
Oktyabrın 2-də Omskdakı hərbi hissələrdən birində Krasnoyarskdan səfərbər olan əsgər həlak olub. Dostunun dediyinə görə, o və dostu başqa hərbçilərlə münaqişəyə görə təhdid edilirmişlər.
Oktyabrın 7-də isə Novosibirsk Ali Hərbi Komandanlıq Məktəbində orduya səfərbər edilmiş çağrışçının “zorakılıq hərəkətlərinin izləri olan” cəsədi tapılıb.
Oktyabrın 6-da Kamenka kəndində “qismən səfərbərlik” çərçivəsində hərbi xidmətə çağırılan 28 yaşlı Sankt-Peterburq sakini təlim atəşi zamanı avtomatdan özünü güllələyib.
Ertəsi gün həmin kənddə səfərbər olan daha iki nəfər həlak olub. Bu ölümlərin rəsmi səbəbi infarktdır.
Oktyabrın 5-də Penzadakı poliqonda məşq zamanı səfərbərlik çərçivəsində çağırılan 41 yaşlı yerli sakin vəfat edib. "Penzaİnform"-un məlumatına görə, sənədlərdə onun da ölüm səbəbi infarkt göstərilib.
"Sibreal.arg" sentyabrın sonu oktyabrın əvvəlləri səfərbərliyə cəlb edilən daha bir neçə çağrışçının öldüyünü yazır.
Sentyabrın sonunda Transbaykaliyanın cənub-şərqində yerləşən hərbi hissədə səfərbər edilmiş şəxs, Pesçankada isə regionun başqa bir hissəsində çağırışçı və səfərbər olmuş şəxs həlak olub.
Oktyabrın 10-da Müdafiə Nazirliyinin Sverdlovsk vilayətindəki təlim mərkəzində səfərbər edilmiş üç nəfər həlak olub. Sverdlovsk vilayətindən Dövlət Dumasının deputatı Maksim İvanovun dediyinə görə, həmin çağrışçılardan biri öldürülüb, digəri intihar edib, orduya yarasız olduğu üçün geri qaytarılan bir çağırışçı isə qaraciyər serrozundan ölüb.
Oktyabrın 10-da məlum olub ki, Yakutiyada toplaşma məntəqəsində səfərbər olan gənc pəncərədən yıxılaraq ölüb. İlkin məlumatlara görə, hərbi hissəyə göndəriləcəyini bilən həmin çağırışçı çarpayıların arasından ipin köməyi ilə binanın ikinci mərtəbəsindən enmək qərarına gəlib, lakin yerə yıxılıb.
Sentyabrın 21-də Rusiyada hərbi səfərbərlik elan edilib. Rusiya rəsmilərinin qismən səfərbərlik adlandırdığı bu kampaniyada 300 min çağırışçının orduya çağırılması nəzərdə tutulub. Amma səfərbərlik ölkədə etirazla qarşılanıb, bununla bağlı Rusiyanın bir çox şəhərlərində etiraz aksiyaları keçirilib.
Rusiya 2022-ci il fevralın 24-də Ukraynaya ordu yeridib və müharibə hələ də davam edir. Beynəlxalq təşkilatlar Rusiyaya çoxsaylı sanksiyalar tətbiq ediblər, həm də Moskvadan tələb olunur ki, dərhal ordusunu Ukrayna ərazisindən çıxarsın.
Moskva bu çağırışların əksinə olaraq tutduğu Ukrayna torpaqlarının Rusiyaya birlədirlməsi ilə bağlı işğal ərazilərində referendum keçirib. Sentyabrın 30-da Rusiya prezidenti Vladimir Putin referendum keçirilən həmin ərazilərin Rusiyaya birləşdirildiyi elan edib.
Bütün xəbərləri izləyin
İsrail hərbçiləri yaxta ilə Qəzzaya yardım aparan Qreta Tunberqi saxlayıblar

"The Times of Israel" saytı İsrail Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) istinadən məlumat yayıb ki, İsrail hərbçiləri Qəzzaya doğru üzən və göyərtəsində iqlim aktivisti Qreta Tunberq və digər fəalların olduğu "Madleen" yaxtasını saxlayıblar.
"Hərbçilər gəminin göyərtəsinə qalxıblar. "Məşhurların selfi-yaxtası" təhlükəsiz şəkildə İsrail sahillərinə istiqamətlənir. Sərnişinlərin yaxın zamanda öz ölkələrinə geri dönəcəyi gözlənilir", - İsrail XİN bildirib.
Q.Tunberq də daxil olmaqla 12 fəalı daşıyan "Madleen" iyunun əvvəlində Siciliyadan yola düşüb. Gəmi ekipajı Qəzzaya humanitar yardım apardığını bildirib.
"Qəzza zolağına humanitar yardım çatdırmağın "Instagram" selfilərini ehtiva etməyən yolları da var", - İsrail XİN bildirib. Nazirlik fəalların gəmisindən götürülmüş "cüzi miqdarda" humanitar yardımın humanitar kanallar vasitəsilə Qəzzaya göndəriləcəyini vəd edib.
Diplomatlar vurğulayıb ki, Tunberq və onun tərəfdaşları təxribat yaratmağa cəhd ediblər.
"Qreta və digərləri... bir yük maşınından da az humanitar yardım ilə media təxribatı təşkil etməyə çalışdıqları vaxtda son iki həftə ərzində İsraildən Qəzzaya 1200-dən çox yük maşını humanitar yardım çatdırılıb. Bundan əlavə, Qəzza Humanitar Fondu mülki şəxslərə birbaşa olaraq təxminən 11 milyon porsiya yemək paylayıb", - İsrail XİN-in bəyanatında bildirilib.
İsrail hərbçiləri fəallara 7 oktyabr 2023-cü ildə ölkə ərazisinə daxil olan və insanları girov götürən HƏMAS (ABŞ və Aİ tərəfindən terrorçu təşkilat kimi tanınır) döyüşçülərinin üzərindəki kameraların görüntülərini nümayiş etdirməyi planlaşdırır. Bildirilir ki, 43 dəqiqəlik video senzurasız, izlənməsi çətin olan kütləvi qırğın səhnələrini əks etdirir.
Azərbaycana keçdiyi bildirilən erməni yeniyetmələr tapılıb

Sünik vilayətinin Teğ icmasının itkin düşmüş iki yeniyetmə sakini tapılıb, onlar hazırda Ermənistandadır. Bu barədə Ermənistan Respublikası Milli Təhlükəsizlik Xidməti məlumat yayıb.
Azərbaycan tərəfi onların saxlanması faktını təsdiqləməyib və hadisə ilə bağlı hər hansı açıqlama verməyib.
"Karen Canqiryan və Andrey Qyaqunts Teğ icmasındadırlar, sağlamlıq durumları yaxşıdır". Bu haqda icma rəhbərliyi Facebook-da yeniyetmələrin fotosunu yerləşdirərək yazıb.
Ermənistan iki yeniyetmənin azıb Azərbaycana keçdiyini bildirir
Ermənistanın Sünik vilayətinin iki yeniyetmə sakininin azaraq Azərbaycan ərazisinə keçdiyi bildirilir. Bu barədə Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidməti (MTX) məlumat yayıb.
"Alınan məlumata görə, Ermənistanın Sünik bölgəsinin Teğ kəndinin sakinləri Karen Canqiryan və Andrey Qyaqunts 2025-ci il iyunun 6-sı gecə saat 01:20 radələrində Sünik vilayətinin Aravus kəndinin yaxınlığında yolunu azaraq Azərbaycan ərazisinə giriblər", - məlumatda bildirilir.
Teğ kənd şurasının üzvü Arqam Ovsepyan AzadlıqRadiosunun erməni xidmətinə deyib ki, hadisə gecə yarısından sonra oğlanlar atları gətirməyə gedən zaman baş verib. Ovsepyanın sözlərinə görə, onlar azıblar və Azərbaycan ərazisinə keçiblər.
Rusiya Ukraynaya intensiv dron və raket zərbələri endirir

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski iyunun 6-da ölkəsinin bir çox hissəsinə Rusiyanın kütləvi hücumlarını pisləyib.
"Rusiya öz çizgisni dəyişmir - şəhərlərə və adi həyata qarşı növbəti kütləvi zərbələr", - Zelenski bildirib.
O əlavə edib ki, hücumda 400-dən çox dron və 40-dan çox raket, o cümlədən ballistik raketlər də istifadə olunub.
Prezident Zelenskinin sözlərinə görə, son hücumlarda 49 nəfər yaralanıb və bu rəqəm arta bilər.
Ukraynanın Fövqəladə Hallar üzrə Dövlət Xidməti Teleqram hesabındakı paylaşımında bildirib ki, ən azı 4 nəfər həlak olub. Onlardan üçü — Pavlo Yezhor, Danilo Skadin və Andriy Remenni — hücum vaxtı insanlara yardım göstərən yanğınsöndürənlərdir.
Zelenski beynəlxalq ictimaiyyəti, xüsusilə də ABŞ və Avropanı daha sərt addımlar atmağa çağırıb.
"Əgər kimsə təzyiq göstərmirsə və bu müharibəyə daha çox insan həyatını almağa zaman verirsə, bu, suç ortaqlığıdır", - deyə o xəbərdarlıq edib.
"Biz qətiyyətlə hərəkət etməliyik", - Zelenski vurğulayıb.
İyunun 6-da Kiyev şəhərinin meri Vitali Kliçko gecə Kiyevə raket və pilotsuz uçuş aparatlarının hücumu nəticəsində 4 nəfərin öldüyünü təsdiqləyib və əlavə edib ki, "bir neçə yerdə axtarış-xilasetmə əməliyyatları davam edir".
Kiyev hərbi administrasiyasının rəhbəri Timur Tkaçenko isə bildirib ki, dronlar şəhərin şərq tərəfində yerləşən çoxmərtəbəli yaşayış binasının yuxarı mərtəbələrinə düşüb və orada yanğın başlayıb.
Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələri şəhərin dronlar və "Kalibr" qanadlı raketləri ilə hədəfə alındığını bildirib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp iyunun 4-də bildirib ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynanın bu yaxınlarda Rusiya aerodromlarına hücumına cavab verəcəyi barədə xəbərdarlıq edib.
DÇ-2026-da Özbəkistan da olacaq

Özbəkistan millisi tarixində ilk dəfə futbol üzrə Dünya Çempionatına (DÇ) vəsiqə qazanıb.
DÇ-2026-nın Asiya seçmə mərhələsinin 9-cu turunda Özbəkistan komandası Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ) ilə heç-heçə oynayıb – 0:0
Özbəkistan yığması 18 xal toplayaraq A qrupunda ən azı ikinci yeri vaxtından əvvəl təmin edib.
İran komandası da (20 xal) A qrupundan 2026-cı il turnirinin final mərhələsinə birbaşa vəsiqə qazanıb.
Dünya Çempionatı ABŞ, Kanada və Meksikada keçiriləcək.
Paşinyanla Ərdoğan regiondakı vəziyyəti müzakirə ediblər

Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında telefon danışığı olub. Bu barədə Ermənistan baş nazirinin ofisi məlumat yayıb.
Bildirilib ki, Paşinyan Türkiyə prezidentini qarşıdan gələn Qurban bayramı münasibətilə təbrik edib.
Prezident Ərdoğan isə Ermənistan baş naziri Paşinyanı 2026-cı ilin yazında Yerevanın Avropa Siyasi Birliyinin sammitinə ev sahibliyi etməsi münasibətilə təbrik edib.
Qeyd olunub ki, Paşinyan və Ərdoğan Ermənistan-Türkiyə münasibətlərini və regional vəziyyəti müzakirə ediblər və dialoqu davam etdirmək barədə razılığa gəliblər.
'Türkiyə ilə münasibətlərimiz fəal və səmərəlidir'
Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan iyunun 5-də parlament komitəsində büdcə hesabatının müzakirəsi zamanı bildirib ki, Türkiyə ilə diplomatik münasibətlərin olmamasına baxmayaraq, iki ölkə arasında çox fəal və effektiv dialoq qurulub.
"Türkiyə ilə rəsmi diplomatik əlaqələrimiz olmasa da, diplomatik əlaqələr olan bir çox digər ölkələrlə müqayisədə bizim daha fəal və səmərəli dialoqumuz var. Təbii ki, kim desə ki, artıq bu dialoqun sahədə real nəticələr verməsinin vaxtıdır, haqlıdır", - Mirzoyan vurğulayıb.
Ankara on illərdir Türkiyə-Ermənistan sərhədinin açılmasını, Yerevanla diplomatik əlaqələrin qurulmasını Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin Bakı üçün məqbul həlli ilə şərtləndirir. 2022-ci ilin əvvəlində Ermənistan hökuməti ilə normallaşma danışıqları başlayandan Türkiyə liderləri bu şərti səsləndirib.
'British Council' Rusiyada 'arzuolunmaz təşkilat' elan olunub

Rusiya Baş Prokurorluğu "British Council"ı "arzuolunmaz təşkilat" elan edib. Bu barədə məlumat Baş Prokurorluğun saytında dərc olunub.
1934-cü ildə əsası qoyulan "British Council" Birləşmiş Krallıqla digər ölkələr arasında təhsil, mədəniyyət və incəsənət sahəsində əməkdaşlığın inkişafına xidmət edir. Təşkilat dünyanın 100-dən çox ölkəsində fəaliyyət göstərir.
Onun əsas fəaliyyət istiqamətlərindən biri xarici ölkələrin vətəndaşları üçün ingilis dilinin tədrisinin təşkili və təşviqidir. "British Council" xüsusilə IELTS imtahanının təşkilində iştirak edir.
"British Council" hazırda Rusiyada fəaliyyət göstərmir. Təşkilatın Moskvadakı sonuncu ofisi 2018-ci ildə London və Moskva arasında diplomatik münasibətlərin kəskin şəkildə pisləşməsi fonunda bağlanıb. Təşkilat 20 ildən artıq idi ki, Rusiyada fəaliyyət göstərirdi.
Rusiya Baş Prokurorluğunun bəyanatında qeyd olunur ki, sözügedən təşkilat "təhsil və mədəni fəaliyyət adı altında ...ingilis dilinin tədrisi bəhanəsi ilə... təhsil, mədəniyyət və gənclər siyasəti sahəsində Britaniyanın uzunmüddətli maraqlarını və dəyərlərini təbliğ edir".
Rusiya Baş Prokurorluğu əlavə edir ki, təşkilat "ölkəmizdə qadağan olunmuş LGBT hərəkatını fəal şəkildə təbliğ edir və dəstəkləyir". Təşkilatın öz işini "Böyük Britaniya hökumətinin prioritetlərinə uyğun olaraq" təşkil etdiyi iddia olunur.
"Current Time"ın xəbərinə görə, Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FSB) də ayrıca bəyanat yayıb. FSB iddia edib ki, Böyük Britaniyanın xüsusi xidmət orqanları "British Council"dan digər ölkələrin suverenliyinə qarşı əməliyyatlar aparmaq üçün istifadə edir.
FSB həmçinin Rusiyanın "dost" adlandırdığı ölkələrə öz dövlətlərinin ərazisində təşkilatın fəaliyyətini dayandırmağı tövsiyə edib.
"British Council" Rusiya hökumətinin qərarını hələ ki şərh etməyib. Son illərdə Rusiya hakimiyyəti 200-dən çox beynəlxalq və xarici təşkilatı "arzuolunmaz təşkilat" kimi tanıyıb. Onların arasında əsas insan haqları, elmi, humanitar təşkilatlar, media qurumları, o cümlədən Azad Avropa/Azadlıq Radioları da var. Rusiya vətəndaşları üçün bu cür təşkilatlarla əməkdaşlıq qadağandır. Bir neçə nəfər bu cür əməkdaşlığa görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub.
Gürcüstanda NATO və Avropa İttifaqının İnformasiya Mərkəzi bağlanır

2005-ci ildə Gürcüstanda yaradılmış NATO və Avropa İttifaqının İnformasiya Mərkəzi bağlanır. Mərkəzin bəzi əməkdaşları Facebook hesablarındakı paylaşımlarında rəhbərlikdən bildiriş aldıqlarını və qurumun iyulun 1-də bağlanacağını yazıblar.
Gürcüstan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) mətbuat xidməti AzadlıqRadiosunun gürcü xidmətinə məlumatı təsdiqləyib və bildirib ki, mərkəz yenidən təşkil olunaraq nazirliyə birləşdiriləcək.
Mərkəzin əməkdaşlarına vəzifələrindən azad olunmaları barədə bir ay əvvəldən məlumat verilib.
"İnanırıq ki, bizim əsas missiyamız – ictimaiyyətin Qərb dəyərləri barədə maarifləndirilməsi, vətəndaş cəmiyyətinin aktivləşdirilməsi və onun bu proseslərə cəlb olunmasının asanlaşdırılması ölkəmizin inkişafına mühüm töhfə verəcək", - informasiya mərkəzinin saytında deyilir.
Tramp polad və alüminiuma rüsumları ikiqat artırdı

ABŞ prezidenti Donald Tramp polad və alüminium idxalına tətbiq olunan rüsumların iki dəfə artırılması – 25 faizdən 50 faizə yüksəldilməsi haqqında qərar imzalayıb. Sözügedən qərar bu gündən, iyunun 4-dən qüvvəyə minir.
Sənəddə deyilir ki, martda tətbiq olunmuş rüsumlar, hələlik, Amerika sənayesinə "sahənin dayanıqlı inkişafı və milli müdafiə tələbatı üçün zəruri olan istehsal gücünü inkişaf etdirməyə və qoruyub saxlamağa imkan verməyib".
Trampın fikrincə, tariflərin artırılması "bu sahələrə daha böyük dəstək verəcək və polad, alüminium və onların törəmələrinin idxalının milli təhlükəsizliyə təhdidini azaldacaq və ya aradan qaldıracaq".
"Bloomberg"in xəbərinə görə, bu qərar Böyük Britaniyaya təsir etməyəcək. Bu ölkədən idxala tətbiq olunan tariflər eyni səviyyədə - 25 faizdə qalacaq.
Prezident Tramp martda polad və alüminium idxalına 25 faizlik rüsum elan edib və bu qərar apreldə qüvvəyə minib. Trampın ticarət müşaviri Piter Navarro o zaman bildirib ki, bu tədbirlər yerli polad və alüminium istehsalçılarını gücləndirməklə milli təhlükəsizliyə töhfə verəcək.
"Polad və alüminiuma tətbiq olunan tariflər xarici dempinqlərə (qiymətlərin süni surətdə endirilməsi) son qoyacaq, yerli istehsalı artıracaq, polad və alüminium sənayemizi Amerikanın iqtisadi və milli təhlükəsizliyinin təməl daşına çevirəcək", - o deyib.
Trampın tənqidçiləri isə bildirir ki, istehsalın artacağına zəmanət yoxdur, ancaq bu tariflər artıq polad və alüminium idxal edən Amerika şirkətlərinə zərbə vurur.
NATO hava hücumundan müdafiə qabiliyyətini artırmaq istəyir

NATO Avropadakı üzvlərindən yerüstü hava hücumundan müdafiə qüvvələrinin imkanlarını beş dəfə artırmağı istəyir. Bu barədə "Bloomberg" məlumatlı mənbələrə istinadən yazıb.
Bildirilib ki, hərbi alyans Rusiyanın təcavüz təhdidinə cavab olaraq əsas boşluğu doldurmağa çalışır.
Hava hücumundan müdafiə ilə bağlı məsələlər NATO müdafiə nazirlərinin iyunun 5-də Brüsseldə keçiriləcək görüşündə müzakirə olunacaq. "Bloomberg"in mənbələri bildirir ki, müzakirələr, hələlik, bağlı qapılar arxasında aparılır.
Mənbələrin məlumatına görə, NATO-nun planına əsasən, hava hücumundan müdafiə vasitələrinin potensialının beş dəfə artırılması Avropadakı üzv ölkələr üçün kollektiv hədəf olacaq. Fərdi səviyyələr (ölkələr üzrə) isə, ehtimal ki, fərqlənəcək. Bu hədəfə nail olmaq üçün konkret müddət barədə heç bir məlumat verilməyib.
Bu həftə NATO ölkələrinin müdafiə nazirləri Avropa və Kanadanın yenidən silahlanması və ABŞ-nin müdafiə sistemlərindən asılılığın azaldılması səyləri çərçivəsində Soyuq müharibə dövründən bəri ən iddialı öhdəliklərdən birini - silah ehtiyatlarının artırılmasını təsdiqləməyə hazırlaşırlar. "Bloomberg" yazıb ki, cümə axşamı - iyunun 5-də Brüsseldə keçiriləcək görüş həm də iyunun 24-25 tarixlərində Haaqada baş tutacaq NATO sammitinə hazırlıq məqsədi daşıyır.
Ukraynaya 38 dollar köçürdüyündən 12 il həbs alıb

Volqoqrad vilayət məhkəməsi Volqoqrad Politexnik Kollecinin 21 yaşlı tələbəsi Andrey Qluxovu ona qarşı dövlətə xəyanət maddəsi ilə açılmış iş üzrə 12 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib. Andrey həbs cəzasını ciddi rejimli cəzaçəkmə müəssisəsində çəkəcək. Bu barədə "Mediazona" saytı məhkəmənin mətbuat xidmətinə istinadən məlumat verib.
Hökm bir ay davam edən məhkəmə prosesinin sonunda - mayın 29-da çıxarılıb. Onun atası Eduard Qluxov "Mediazona"ya bildirib ki, 2024-cü ilin sentyabrında təhlükəsizlik qüvvələri A.Qluxovun anası ilə birgə yaşadığı mənzilində axtarış aparıblar və ona məxsus kompüter avadanlığı götürüblər. Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti tərəfindən dindirildikdən sonra Andrey evə buraxılıb, ancaq bir ay sonra, 2024-cü ilin oktyabrında o, yenidən saxlanılıb.
E.Qluxovun sözlərinə görə, onun oğlu Andrey Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibəyə qarşı çıxıb və Rusiya işğalçı müharibəyə başladıqdan sonra "ya hansısa oyunda, ya da bir saytda" özünü Ukrayna vətəndaşı kimi təqdim edən şəxslə tanış olub. Həmin şəxs ona iki ölkə arasında danışıqların sürətləndirilməsi məqsədilə imzalar topladığını deyib və Andreyə Ukrayna bankında hesab nömrəsi verib. Andrey həmin hesaba iki dəfə olmaqla, hər dəfə 1500 rubl göndərib.
A.Qluxov uşaq yaşlarından əlildir, o, serebral iflicindən (DCP) əziyyət çəkir. Andrey məhkəmədə özünü təqsirli bildiyini deyib.
Ukrayna Krım körpüsünü vurduğunu bildirir

Ukrayna Rusiyanı Moskvanın işğalı altında olan Krım yarımadası ilə birləşdirən körpünü sualtı partlayıcılarla vurduğunu bildirir. İki gün öncə isə Kiyev Rusiya ərazisinə dron hücumları ilə onlarla uzaqmənzilli bombardmançı təyyarəni dağıdıb.
Ukraynanın Təhlükəsizlik Xidməti (SBU) iyunun 3-də yaydığı bəyanatda bildirib ki, bir neçə aydır hazırlanan əməliyyat zamanı agentlər Kerç boğazındakı körpünün dayaqlarını 1100 kiloqramlıq partlayıcılarla minalayıblar.
SBU-nun vebsaytında yerləşdirilmiş, AzadlıqRadiosunun həqiqiliyini təsdiqlətdiyi videoda körpünün altında böyük partlayışın baş verdiyi görünür. Amma partlayışın səbəb olduğu dağıntının miqyası bəlli deyil.
SBU körpüdə “fövqəladə vəziyyət” yarandığını bildirib. Rusiya rəsmi orqanları isə bu gün körpüdə nəqliyyatın müvəqqəti bağlandığını bildirib, amma sonradan körpü üzərində maşınların hərəkəti qeydə alınıb.
Rusiya 19 kilometrlik Kerç körpüsünü 2018-ci ildə tikib, Ukraynanın cənubunu işğal etmiş qüvvələri üçün vacib təchizat xətti sayılır. Moskva Ukraynanın Krım yarımadasını 2014-cü ildə qanunsuz ilhaq edib.
Körpü 2022 və 2023-cü illərdə Ukraynanın hücumlarına məruz qalıb.
SBU iyunun 1-də Rusiyanın dərinliklərinə kütləvi dron hücumuyla azı 40 uzaqmənzilli bombardmançı təyyarəni vurduğunu açıqlayıb. Moskva 2022-ci ilin fevralında Ukraynaya qarşı başlatdığı təcavüzkar müharibədə həmin təyyarələrdən istifadə edib.
Prezident Volodimir Zelenski dron hücumunu 18 aydan çox müddətdə hazırlanan əməliyyatın “tam möhtəşəm nəticəsi” adlandırıb.
Zelenski Kerç körpüsünə hücumla bağlı şərh verməyib. Kremldən də rəsmi reaksiya gəlməyib.
Rusiya Ukrayna şəhərlərinə dron və raket zərbələri endirib

Rusiya qüvvələri Ukraynanın Sumı şəhərinə zərbə endirib, nəticədə iki nəfər həlak olub, 20-dən çox adam yaralanıb. Yaralılar arasında 17 yaşlı yeniyetmə də var. Bu barədə Sumı vilayətinin hərbi administrasiyası məlumat yayıb. Dövlət Fövqəladə Hallar Xidmətinin məlumatına görə isə, ölənlərin sayı üçə çatıb, yaralananların sayı isə 16 nəfərdir.
Rəsmi qurumlar bildirib ki, iyunun 3-ü səhər saatlarında uzaqmənzilli reaktiv yaylım atəş sistemlərindən (RSZA) beş zərbə qeydə alınıb.
Zərbələr nəticəsində çoxmərtəbəli yaşayış binası, üç fərdi ev, anbar binası, qaraj, avtomobillər və xəstəxana binası zədələnib.
Rusiya iyunun 2-dən 3-nə keçən gecə Ukraynaya dron zərbələri də endirib. Yerli hakimiyyət orqanları bildirib ki, hücum nəticəsində Çerniqov və Odessa şəhərlərində yaşayış binaları zədələnib, yaralılar var. Balakliyada isə bir nəfər həlak olub.
Çerniqov vilayət hərbi administrasiyasının rəhbəri Vyaçeslav Çaus deyib: "İlkin məlumata görə, üç nəfər yaralanıb: bir qadın və iki kişi. Ağır xəsarətlər alan bu şəxslər şəhər xəstəxanalarına yerləşdiriliblər".
O, çoxmərtəbəli binalara, məktəbə, bir neçə mağazaya, avtobus dayanacaqlarına və fərdi yaşayış evlərinə ziyan dəydiyini əlavə edib. Bir sənaye müəssisəsinin vurulduğu da qeyd olunub.
Çerniqov şəhər hərbi administrasiyasının rəhbəri Dmitri Brijinskinin sözlərinə görə isə, Rusiyanın zərbələri nəticəsində ikisi qadın, ikisi kişi olmaqla ümumilikdə dörd nəfər yaralanıb və onlar tibb müəssisələrinə yerləşdiriliblər.
Brijinski Çerniqovda çoxmərtəbəli binaya, fərdi evlərə, təhsil müəssisəsinə və sənaye müəssisəsinə ziyan dəydiyini təsdiqləyib.
Ukrayna mediası isə Odessaya dron zərbələrinin endirilməsi barədə məlumat yayıb. Odessa vilayətinin Fövqəladə Hallar üzrə Dövlət Xidmətinin məlumatına görə, hücum nəticəsində dörd nəfər xəsarət alıb. Ərzaq məhsulları saxlanan böyük anbarlarda yanğınlar qeydə alınıb. Odessa meri Gennadi Truxanovun sözlərinə görə, mülki infrastruktura ziyan dəysə də, itkilər barədə məlumat yoxdur.
Xarkov vilayətinin Balakleya şəhərində isə Rusiya dronunun endirdiyi zərbə nəticəsində bir nəfər ölüb, bir nəfər yaralanıb. Şəhər administrasiyasının rəhbəri Vitali Karabanovun sözlərinə görə, dronlar mülki müəssisəyə və açıq əraziyə düşüb. Ölən və yaralanan da elə müəssisənin işçiləridir.
İstanbulda Rusiya-Ukrayna danışıqları uzun sürmədi

Bu gün, iyunun 2-də İstanbulda Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətləri arasında Ukraynadakı silahlı münaqişəyə son qoyulması ilə bağlı danışıqların yeni raundu keçirilib.
Nümayəndə heyətlərinin görüşü Bakı vaxtı ilə saat 15:40-da, təyin olunduğu vaxtdan saat yarımdan çox gec başlayıb. 17:00-da danışıqların başa çatdığı elan edilib. Beləliklə, danışıqlar saat yarımdan az davam edib.
Türkiyə mediası ölkənin Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) istinadən bildirib ki, görüş "neqativ olmayıb".
Ukrayna prezident ofisinin rəhbəri Andriy Yermak X sosial media hesabında bildirib ki, bugünkü danışıqlarda Ukrayna nümayəndə heyəti Rusiya tərəfinə geri qaytarılmasını tələb etdiyi uşaqların siyahısını təqdim edib.
"Rusiyanın qeyri-qanuni şəkildə deportasiya etdiyi, zorla köçürdüyü və ya müvəqqəti işğal olunmuş ərazilərdə saxladığı yüzlərlə uşaqdan söhbət gedir", –Yermak bildirib.
Yermakın sözlərinə görə, siyahıda yüzlərlə ad var. Onun sözlərinə görə, uşaqların qaytarılması "Rusiyanın niyyətinin səmimiliyinin ilk sınağı" ola bilər.
Bu tələb Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin iyunun 1-də açıqladığı üç əsas şərtdən biridir: "Birincisi – tam və qeyd-şərtsiz atəşkəs. İkincisi – əsirlərin azad olunması. Üçüncüsü – oğurlanmış uşaqların geri qaytarılması".
Moskva isə uşaqları müharibədən qorumaq üçün köçürdüyünü iddia edir.
V.Zelenski iyunun 2-də bildirib ki, Rusiya və Ukrayna hərbi əsirlərin mübadiləsinin növbəti mərhələsini də müzakirə edir. O, bu barədə Litvanın paytaxtı Vilnüsdə Mərkəzi Avropa və Şimali Avropa ölkələrinin iştirakı ilə baş tutan sammitdə danışıb.
Mayın 16-da İstanbulda keçirilən danışıqların ilk raundunda tərəflər hərəyə 1000 hərbi əsirin dəyişdirilməsi barədə razılığa gəlib və bu mübadilə ötən ay - mayda başa çatdırılıb.
Ukrayna prezidenti onu da əlavə edib ki, Rusiya və Ukrayna Türkiyənin vasitəsilə müharibənin bitirilməsi üçün öz baxışlarını əks etdirən sənədləri mübadilə ediblər.
+++
Ukrayna ilə Rusiya bütün ağır xəstə hərbi əsirləri və 25 yaşdan kiçik şəxsləri mübadilə etmək barədə razılığa gəliblər. Bunu Ukrayna nümayəndə heyətinin rəhbəri Rustem Umerov danışıqların nəticələrini şərh edərkən bildirib.
"Rusiya atəşkəsə və liderlərin görüşünə razı olmadı. Biz yalnız əsirlərin mübadiləsinə razılaşdıq", - o vurğulayıb.
Ukrayna iyunun 20-dən 30-a kimi yeni görüşün keçirilməsini təklif edib.
15:50
İstanbulda Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətlər arasında görüşün yeni raundu keçirilir.
Görüşü vasitəçi qismində çıxış edən Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan açıb. Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyinin X sosial media hesabında onun çıxışı canlı yayımlanıb. Fidanın sözlərinə görə, tərəflər əsirlərin dəyişdirilməsi, mümkün atəşkəs və iki ölkə prezidentlərinin görüşünü müzakirə etməlidirlər.
Nümayəndə heyətləri arasında müzakirələr qapalı qapılar arxasında keçirilir.
Rusiya nümayəndə heyətinin tərkibi mayın 16-da İstanbulda keçirilən danışıqların ilk raundundan fərqlənmir. Heyətə prezident Vladimir Putinin müşaviri Vladimir Medinski rəhbərlik edir. Ukrayna nümayəndə heyətinin tərkibində isə kiçik dəyişiklik olub. Ukrayna nümayəndə heyətinə müdafiə naziri Rustem Umerov rəhbərlik edir. Hər iki heyətdə Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndələri, hərbçilər və xüsusi xidmət orqanlarının təmsilçiləri var.
Ukrayna XİN-in sözçüsü X hesabında bildirib ki, xarici işlər nazirinin birinci müavini Sergiy Kislitsa danışıqlardan əvvəl Ukraynanın avropalı tərəfdaşları - Almaniya, İtaliya və Böyük Britaniyadan olan nümayəndələrlə görüşüb. Görüşdə Ukrayna prezident ofisinin rəhbərinin müşaviri Oleksandr Bevz də iştirak edib.
"Tərəflər Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətləri arasında bugünkü görüşdən əvvəl mövqeləri razılaşdırıblar", - Ukrayna XİN bildirib.
Bugünkü görüşdə tərəflərin münaqişənin sülh yolu ilə həlli prinsipləri və mümkün atəşkəs şərtlərini əhatə edən memorandum layihələrini təqdim etməsi gözlənilir.
Polşada prezident seçkisində sağçı Karol Navrotski qalib gəlib

Polşada keçirilmiş prezident seçkilərində müxalifətdən olan sağ-mühafizəkar "Hüquq və Ədalət" partiyasının namizədi Karol Navrotski qalib gəlib. Ölkənin Seçki Komissiyasının ilkin rəsmi məlumatına görə, iyunun 1-də keçirilmiş seçkilərin ikinci turunda səslərin hamısı hesablanıb və K.Navrotski 50.89 faiz səs toplayaraq rəqibi, Varşavanın meri Rafal Tşaskovski üzərində təxminən 400 min səslə üstünlük qazanıb.
Polşanın Milli Yaddaş İnstitutunun keçmiş rəhbəri olan K.Navrotskini səlahiyyət müddəti bitən prezident Andjey Dudanın mənsub olduğu mühafizəkar "Hüquq və Ədalət" partiyası dəstəkləyirdi. Duda ardıcıl iki müddət prezident postunda olub.
K.Navrotski sağçı və millətçi siyasi baxışlara sahibdir və ABŞ prezidenti Donald Trampın siyasətinə simpatiyasını gizlətmir.
2024-cü ilin fevralından Navrotski Rusiyada axtarışdadır. Onun haqqında bu qərar Polşa ərazisində Qızıl Ordu abidələrinin sökülməsi ilə bağlı açılmış cinayət işi çərçivəsində verilib.
Digər namizəd Tşaskovski isə 2018-ci ildən bəri Varşava şəhərinin meri vəzifəsini icra edir, avropayönümlü və liberal siyasətə sadiqdir. Onu namizədliyini hazırkı baş nazir Donald Tuskun rəhbərlik etdiyi "Vətəndaş Koalisiyası" partiyası dəstəkləyirdi.
Mayın 18-də ölkədə keçirilmiş seçkinin birinci turunda Tşaskovski səslərin 31.4 faizini toplayaraq Navrotskini 2 faizdən az fərqlə qabaqlamışdı.
PSJ-nin qələbəsi sonrası iğtişaşlarda iki nəfər ölüb

Parisin "Pari Sen-Jermen" futbol klubunun UEFA Çempionlar Liqasındakı qələbəsindən sonra Fransada baş verən iğtişaşlarda azı iki nəfər ölüb, 192 nəfər yaralanıb.
Fransanın TF1 telekanalı məlumat verib ki, ölkənin cənub-şərqindəki Daks şəhərində sinəsindən bıçaq zərbəsi alan 17 yaşlı oğlan həyatını itirib. Qətldə şübhəli bilinən şəxs hadisə yerindən qaçıb. Parisin 15-ci dairəsində isə skuter sürən 20 yaşlı qızı azarkeşləri daşıyan avtomobil vurub.
TF1 kanalının yayımladığı videolarda yandırılmış avtomobillər, polislə toqquşan və mağazaları talayan insan kütlələri görünür. Fransanın daxili işlər naziri Brüno Ritello qarətçiləri "vəhşilər" adlandırıb.
Fransa Daxili İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, törədilən vandalizm və iğtişaşlarla əlaqədar ölkə üzrə 559 nəfər saxlanılıb, onların 450-yə yaxını Parisdədir.